Hectoliters bloed zijn al vergoten in zes seizoenen van Game of Thrones; verraad en liefde hebben hun dodelijke tol geëist. Maar wist je ook dat er voor zzp’ers het nodige is te leren van Sansa, Jon en Cersei?

1. Niemand krijgt een mini klein
Het populairste personage in Game of Thrones is een dwerg. Tyrion Lannister mag dan telg van een steenrijke familie zijn, iedereen (vader en zus Cersei inbegrepen) maakt voortdurend grappen over zijn postuur. Tyrion heeft er twee oplossingen voor: veel karaffen wijn leegdrinken en de beledigingen weglachen. ‘Let them see that their words can cut you, and you’ll never be free of the mockery. If they want to give you a name, take it and make it your own. Then they can’t hurt you with it anymore.’ Zzp’ers zijn de Tyrions van de economie: de ideale zwarte schapen die geen pensioen regelen en anderen het leven zuur maken. Bovendien staan ze als David vaak machteloos tegenover de Goliaths van het bedrijfsleven. Maar laat je geen oor aannaaien. Je bent klein maar fijn, en kunt met je flexibiliteit veel meer dan al die mkbeetjes bij elkaar.

2. Winter is coming
Winter komt eraan, roept Jon Snow minstens één keer per aflevering, terwijl hij broedend naar de horizon tuurt. Misschien dat we hier in Nederland minder sneeuw en nog minder winter kunnen verwachten, maar ellende kan uit elke hoek komen voor een zzp’er. Je kunt nog zo veel opdrachtgevers hebben, nog zo’n fijn uurtarief kunnen hanteren, ooit komt de dag dat het wegsmelt onder de zon en je angstvallig je spaarrekening checkt. Of de vakbond bedenkt samen met de winterkoning (pardon, werkgevers) een nieuwe beroerde verplichte ziekteverzekering. Zorg dat je zo veel mogelijk handlangers (trouwe opdrachtgevers) hebt, en drakenglas in de strijd tegen het Noorden.

3. Loyaliteit loont altijd
Jon Snow betaalt de hoogste prijs voor het verwaarlozen van de Night’s Watch: zijn kompanen steken hem neer. Jon denkt als commandant alleen maar aan de dreiging uit het Noorden aan de andere kant van die ijsmuur – terecht – maar vergeet het welzijn van zijn mannen. Zonder loyaliteit vaart niemand wel. En loyaliteit moet van twee kanten komen. Een zzp’er hoopt dat zijn opdrachtgevers hem/haar trouw blijven en op tijd de factuur betalen, maar vergeet soms dat hij moet zaaien voor hij kan oogsten. Dus dat betekent deadlines halen, altijd kwaliteit leveren en een band met je officier de liaison. Zo voorkom je een onverwacht mes in je ribben.

4. Pleur op met je poldermodel
Koningin Cersei verliest al haar kinderen, moet zich naakt door haar onderdanen laten bespugen en een halve stad laten opblazen in haar zucht naar de totale wereldmacht. Het is alles of niets in de tocht naar de Westeros-top. Cersei: ‘When you play the game of thrones, you win or you die; there is no middle ground.’ Bij GoT zijn ze niet zo van het poldermodel. Nederlandse zzp’ers zijn extreem conflictvermijdend. Maar juist als eenling moet je wel op je strepen staan, anders verdwijn je in de anonieme massa en neemt niemand je serieus. Besef dat je vriendschappen, vrije tijd en veel goodwill kwijt zult raken als je jouw bedrijfje tot een topper wilt laten uitgroeien.

5. Huisdieren zijn belangrijk
Wat is een Stark zonder zijn XLarge wolf als huisdier ? Als je eenzaam met alleen een zwaard over verlaten akkers dwaalt, is het fijn om iemand aan je zijde te hebben. Een draak is ook niet verkeerd om indruk te maken op je tegenstanders. Een zzp’er is dan wel zelfstandig, maar hij/zij doet het zonder personeel. Neem daarom een kat, hond of desnoods een konijn voor op kantoor. Die kun je in magere tijden altijd nog opeten.

6. Je hoeft niet alles te weten
De wereld van GoT is woest en onkenbaar. Heel veel ellende zou vermijdbaar zijn, als de hoofdpersonen dat ook toe zouden geven. Maar met name de mannen negeren hardnekkig hun onkunde. De wilde Ygritte wordt er niet moe van om haar minnaar Snow toe te snauwen: ‘You know nothing, Jon Snow.’ Als zijn halfzus Sansa hem strategisch advies wil geven, negeert hij haar volledig, wat hem bijna zijn leven en zijn leger kost. Niemand heeft de wijsheid in pacht. Als zzp’er is je eerste reactie bij een vraag van een opdrachtgever om te doen alsof je het allemaal wel weet. De communicatie verloopt beter als je opbiecht niet alle facetten van je vak te beheersen. Overleg met vakbroeders (van je naaste concurrent moet je het hebben). Loop je als consultant rond bij een bedrijf, hang dan niet de alwetende commandant uit …

7. Verlies je hoofd niet
In hun extreme topsportmentaliteit dan wel machtswellust, lopen de GoT’ers zichzelf voorbij. Neem het kindkoninkje Tommen, dat nogal in de stress schiet als hij een beslissing moet nemen. Of Ned Stark, wiens hoofd afgehakt wordt in de eeuwige tronendans van Westeros. Als kostwinnaar is de verleiding groot om te veel opdrachten tegelijk aan te nemen. Nee zeggen is moeilijk voor een zzp’er. Maar kijk naar drakenmoeder Daenerys, en zet één stap tegelijk naar je einddoel. Succes en minder stress verzekerd.

8. Leven lang leren
‘A mind needs books as a sword needs a whetstone, if it is to keep its edge.’ Aldus de populairste dwerg ter wereld, Tyrion Lannister. Hij kan het weten, want hij moet het niet van zijn spierbundels hebben om de finale van seizoen 8 te halen. Intelligentie spreekt voor zich, maar kennis van het verleden en andere boekenwijsheid geven hem permanent voordeeltjes in de strijd. Kennis is alles, juist voor een zzp’er die het niet van marktaandeel moet hebben. Investeer op tijd in cursussen om je vakkennis te actualiseren en blijf op de hoogte van nieuwe methodes in jouw werkveld. Hard harder hardst werken volstaat niet meer.

9. Het leven is koud, kort en hard
Elke aflevering van Games of Thrones vallen er doden. Het leven is koud, kort en hard. Of verschroeiend heet, zoals serieverkrachter Khal Drogo weet. Enfin. Wen er maar aan, want als zzp’er hoef je niet te rekenen op een behaaglijke bries uit Brussel of Den Haag. Je staat er alleen voor. Dus leef elke dag alsof het je laatste is. En zorg dat je zo veel mogelijk plezier uit je werk haalt, zodat je aan het eind van de dag met genoegen terugkijkt. Neem een voorbeeld aan Hodor, en leef in het moment.

10. Probeer eens een levend paardenhart
Elke dag brengt iets nieuws. Als Daenerys Targaryen een kakelvers nog pompend paardenhart krijgt voorgeschoteld, zet ze daar enthousiast haar tanden in. Probeer alles uit, misschien vind jij een nieuwe lekkernij zoals zeewierstengels of gefrituurde varkensoren. De arbeidsmarkt verandert voortdurend, dus stilzitten als zzp’er is onmogelijk. Je moet je opdrachtgevers voor zijn en zelf als eerste iets nieuws uitproberen.
Op zoek naar een nieuwe baan? Upload je cv en/of zoek naar vacatures op Intermediair.nl.