1. Afkicken van de socialmediaverslaving

Wie even snel een tweet of e-mail tussendoor bekijkt, heeft weer twintig minuten nodig om op het werk te focussen. Nu 140 leestekens en swipes ons dagritme bepalen, lukt het niet meer om onze aandacht bij één onderwerp te houden. Logisch dat je papers, voorstellen en sollicitatiebrieven daar ook onder lijden. Technofilosoof Tristan Harris probeert een beweging te starten om ons van onze iPhone-verslaving af te helpen. Revenge of the book!

2. Lezen vergroot je woordenschat

Wie nooit een boek van Louis Couperus, Gerard Reve, Hafid Bouazza of Thomas Heerma van Vos leest, blijft in een functioneel droog vocabulaire hangen van een paar duizend woorden. Armoe troef. Als je een inspirerend verhaal wil vertellen tijdens een conferentie of in een paper, is het fijn als je met verrassende bon mots op de proppen kunt komen. Literatuur is een spoedcursus vocabulaire.

3. Ik lees dus ik ben niets

Wie een verhaal leest, verliest zich in de belevenissen van een ander. Het eigen ego is even ondergeschikt aan dat van een ander. Je moet je openstellen voor totaal onverwachte andere ervaringen. Dat zouden Poetin en veel andere politici ook eens moeten doen. Empathisch vermogen helpt je in leven en loopbaan.

4. Bluff your way into alles

Als je in een nieuw gezelschap belandt – werk of privé – moet je eerst testen waar de pijnpunten liggen en waar je punten kunt scoren. Lezen helpt daarbij enorm. De kunst is om van een paar actuele auteurs niet de bestseller te kennen, maar juist een minder bekende titel. Dus van Thomas Piketty niet Kapitaal in de 21ste eeuw, maar De slag om Europa. Van Tommy Wieringa niet Joe Speedboot maar Dit zijn de namen. Ventileer hier een felle mening over en je scoort geheid.

5. Bimbo lingo

Boer zoekt vrouw bewijst wekelijks dat het niet elke man gegeven is om de andere sekse te verleiden tot meer dan een glaasje muntthee. Dus heterokerels: volg een spoedcursus bimbo lingo om het vrouwelijk taalgebruik te doorgronden. Lees Bridget Jones of andere chicklit en je bent helemaal bij. Maar je kunt ook de biografie van Aletta Jacobs doorspitten …

6. Denkspier trainen

Onderzoek wijst keer op keer uit dat kinderen die door hun ouders worden voorgelezen het beter doen op school. Datzelfde geldt voor kids die zelf af en toe een boek oppakken. Je denkspier en fantasie trainen helpen je later om out of the box te denken. ‘Mama, ik kan vliegen.’ ‘Voorzitter, we gaan het allemaal anders doen.’

7. Stockholm of Tokyo op de sofa

Veel millennials koesteren een checklist met alle landen en steden die ze willen bezoeken. Maar voordat je in je economy-kuipje stapt, kun je je mentaal voorbereiden met romans van lokale auteurs. Tokyo leer je kennen met de surrealistische Haruki Murakami. Ryu Murakami schrijft over nachtelijk Tokyo, vol scheermesjes en ander bloederig leed. Stockholm bezoeken zonder de thrillers van Jens Lapidus stelt niets voor. Reizen begint thuis met een boek.

8. It’s the dt, stupid

Spellen gaat niet vanzelf. We leren het op school, waarna we de rest van ons leven op gevoel de dt-regels toepassen. Zelfs dat hoeft niet meer, dankzij de spellingscorrector. Maar die maakt ook fouten. Hoe meer je leest, hoe beter je woordbeeld. Als je dan niet weet hoe je ‘veranderd’ schrijft, weet je in ieder geval intuïtief hoe het eruit zou moeten zien.

9. (Speed)daten met de auteur

Met een cursus snel lezen kun je nóg meer informatie tot je nemen. Nog meer tips van Ben Tiggelaar, nog meer verhalen van Roald Dahl. Speeddaten met de geest van de auteur is efficiënt. Jammer dat daarbij de diepere lagen verborgen blijven. Geen probleem bij Tiggelaar, maar Houellebecqs satire op snelwandeltempo: eeuwig zonde. Kies voor het andere uiterste en lees poëzie. Nog beter: leer elke week een gedicht uit je hoofd, net zoals de Russen doen op school. Je wereld en je ziel zullen nooit meer hetzelfde zijn.

10. Het boek is beter dan de film

Bingen met Netflix of HBO, waarom niet? Het is de gouden tijd van televisieseries, dus aanbod genoeg. Talloze romans en stripboeken worden geplunderd voor streamtime. Maar vrijwel altijd is het origineel beter, rijker, verrassender, compromislozer. ‘Winter is coming’ in Game of Thrones, maar de rijkdom aan details en emoties in de boeken van George R.R. Martin is onovertrefbaar. Pas op: pochen met je kennis van het papieren origineel maakt je snel tot een nerd in andermans ogen.

Zelfstandigen in zuidelijke landen en zelfs Afrika ervaren een betere werk-privébalans dan hun collega’s in het geëmancipeerde Nederland en het vrije Zweden. Die conclusie uit Anninks proefschrift kreeg geen publiciteit. Wat wel de media haalde, was haar constatering dat de werk-privébalans van zelfstandigen niet beter is dan die van werknemers.

‘Dat kwam deels verkeerd in de pers’, legt Annink uit. ‘Ik behandelde twee aspecten van de balans: de positieve en negatieve invloeden. Ondernemers ervaren meer conflict van werk naar gezin, maar opgeteld hebben ze toch een betere balans. De positieve autonomie weegt waarschijnlijk zwaarder dan de stress die ze meenemen van werk naar gezin. Dus onder de streep zijn zelfstandigen gemiddeld niet slechter af. Maar de NOS bracht dat laatste niet en berichtte dus foutief. Een week later bracht NRC die nuance wel aan.’

Kun je het verhelderen?

‘Volgens de theorie brengt elke baan hulpbronnen en belemmeringen met zich mee. Bij ondernemers vormen werkonzekerheid, veel uren maken en inkomensrisico de belemmeringen voor balans, met flexibiliteit en autonomie als tegenwicht.’

Hoe ziet de perfecte balans eruit?

‘Als tevredenheid met je persoonlijke rollen in werk en privé; in vijf of zes kringen zoals werk, kinderen, relatie, verdere familie, vrienden, maar ook je persoonlijke kring met sport en zingeving. Tevredenheid blijkt erg te fluctueren per rol en naar tijdstip.’

Hoeveel van die rollen moeten goed gaan om van balans te spreken?

‘Compenseren, bijvoorbeeld te weinig vriendschap met succes in je bedrijf, kan haast niet. Je bent pas in balans als je tevreden bent met je functioneren in al die rollen. Dus is het niet zwart-wit, maar eerder een schaal van 1 op 10.’

Is al dat gezeur over balans niet gewoon een variatie op de geluksvraag, of de religieuze vraag: waartoe zijn wij op aarde?

‘Geluk is iets anders dan balans. De werk-privébalans gaat over het functioneren in je werk en de wisselwerking met privérollen, bijvoorbeeld ook verantwoordelijkheid kunnen nemen. Geluk staat voor een goed gevoel met het leven in het algemeen. De mate van balans is wel een belangrijke voorspeller van geluk, maar niet hetzelfde.’

Kun je werkelijk een goede balans hebben en ongelukkig zijn, en andersom?

‘Tsja, goede vraag. Met een goede werk-privébalans is de kans aanzienlijk dat je je gelukkig voelt. Andersom geldt ook: als je gelukkig bent zie je de wereld rooskleuriger en voel je eerder een goede balans. Inderdaad is dat heel moeilijk uit elkaar te trekken.’

Je adviseert vooral sociale reflectie in je proefschrift?

‘Ja, want de balans raakt niet enkel jezelf, maar ook de mensen om je heen. Je moet samen met anderen verwachtingen managen en ook intensief overleggen in de kringen waarin je functioneert.  
In mijn workshops bespreek ik drie bronnen van conflict: de objectieve werkdruk, interne verwachtingen gerelateerd aan je perfectionisme en ambitie, en ten slotte externe verwachtingen van mensen in je omgeving. Ik laat cursisten eerst hun persoonlijke domeinen en rollen in kaart brengen, met de overlappingen. Vervolgens moeten ze met de mensen binnen die domeinen het gesprek aangaan: wanneer ben ik een goede vriendin, goede partner, of goede leverancier?’

Maar na de workshop hebben ze het nog steeds te druk? 

‘Dat valt mee. We denken dat we van alles in een dag moeten proppen. Het gaat vaak meer om aandacht dan om tijd. En hoe kan ik dat op de meest simpele manier in evenwicht brengen? Mentaal afstand nemen tot werk en meer focussen en prioriteiten stellen? Durf heel rigoureus te zijn: moet je wel dagelijks sporten of wekelijks al je vrienden zien?’

Is die enorme zzp-isering wenselijk gezien de toenemende druk?

‘Dat is afhankelijk van de mate van eigen keuze en motivatie. Veel mensen worden min of meer gedwongen tot verzelfstandiging, zeker aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Maar ook hoger opgeleiden beseffen vaak niet waarvoor ze kiezen. Te vaak koesteren ze de verwachtingen dat alles beter wordt: vrijheid, financiën en sociale contacten. Dat is onmiskenbaar de weg naar de afgrond.’

Onder welke voorwaarden krijgen ze het wel voor elkaar?

‘Als ze behalve een bedrijfsplan ook de gevolgen van een nieuw bestaan in hun andere kringen bewust in kaart brengen: ook privé formuleren wat belangrijk is. En bereid zijn om in te binden in sommige kringen. Zie als voorbeeld de Spaanse ondernemers die halverwege de dertig door de financiële crisis weer bij ouders moesten gaan wonen. Ze waren best gelukkig ondanks de moeilijke omstandigheden. Dus het is ook een kwestie van acceptatie.’

Ook dat viel me op: Spanjaarden zijn minder ambitieus en pretentieus dan de geëmancipeerde Zweden en Nederlanders die op alles optimaal willen scoren?

‘Ja, zelfstandige ondernemers in Afrika en Zuid-Amerika zijn tevredener met hun bestaan dan Europeanen, ondanks moeilijkere leefomstandigheden. Ze hebben waarschijnlijk minder hoge verwachtingen en zijn dus sneller tevreden. Ik heb dat niet onderzocht, maar er is een andere levensstijl, socialer en meer op straat.’

Een andere conclusie die je trekt is dat traditionelere rollen tot een betere balans leiden. Was die vaststelling moeilijk voor je als jonge vrouw?

‘Preciezer geformuleerd: in landen die meer gendergelijkheid stimuleren, is de werk-privébalans eerder in het geding. Vooral Zweden kent zo veel maatregelen om vrouwen aan het werk en in de top te krijgen, en tegelijkertijd willen ze zorgen voor het gezin. Dat schept enorme druk voor vrouwelijke ondernemers. Ik ben daar geen voorstander van. Het moeten is te veel.’

Dus ophouden met vrouwen de arbeidsmarkt op te jagen met veel uren?

‘Ik ben meer voor vangnetten aan de onderkant dan dat pushen aan de bovenkant. De prestatiemaatschappij mag wel een tandje lager als het om balans gaat. Het belangrijkste is dat mensen keuzemogelijkheden krijgen op al die terreinen.’

Juist in Zuid-Europa, Afrika en Zuid-Amerika zijn minder keuzes, maar komt geluk meer voort uit sociale banden. Hier hebben we 734 egocentrische keuzes voor een balans, maar gebrek aan wijsheid om je te laten leven.

‘Ja, dat is waar, met al die mogelijkheden plus de externe verwachtingen is het kennelijk moeilijker een eigen pad met beperkingen te kiezen. Toch is autonomie in het werk de belangrijkste factor voor een goed gevoel van balans. Maar leer ook met de beperkingen te dealen en ze vooral te accepteren.’

Kun je als stel het beste besluiten dat de een onderneemt en de andere kinderen doet?

‘Dat heb ik niet onderzocht, maar het viel me wel op dat als beide ouders ondernemer zijn, het zelden goed blijft gaan. Je hebt niet de tijd en energie om alles goed te laten gaan. De support van een partner is heel belangrijk, plus mentale afstand tot het werk. Als je beiden onderneemt, wordt het moeilijker om samen te zeggen: nu is het klaar, laptop uit.’

Ik herinner me de kruidenier vroeger, tachtig uur langs de weg, ’s avonds voorraad aanvullen, de vrouw deed de kinderen, ze zagen familie op verjaardagen. Tegenwoordig al dat moeilijk doen, hoe komt dat?

‘Het is een kwestie van verwachtingen. Vroeger was het meer of-of. Die kruidenier van jou hoefde zich niet te haasten voor de sportschool en stelde zich tevreden met een zaak waaruit hij als kostwinner kon leven en misschien zijn kinderen kon laten doorleren. Nu moet je ook naar de sportschool, daarna met vrienden afspreken en voel je je schuldig tegenover familie.

De kruidenier liep de hele dag en had de sportschool niet nodig? 

‘Precies. Mijn oma had die keuzes niet, dus ook de druk niet. Er was niet eens vocabulaire voor. Ik vroeg haar: wat had je willen doen? Haar antwoord: het was gewoon zo. Het woord hobby viel nooit. Er was geen twijfel of ze het juiste leven leidde. Dit was het. Leer daarvan. Nu putten mensen overdag de geest uit met zichzelf als middelpunt en ’s avonds hun lichaam voor de spiegel in de sportschool. Ga lekker samen wandelen. Zoek overdag ook andere ondernemers en accepteer elkaars tips en hulp.’

Beeld: Frank Groeliken

‘Ik eet een boterham.’ De woorden rollen gemakkelijk – en met een opvallend licht Amerikaans accent – uit de mond van Nicole van der Tuin. Een paar weken geleden downloadde de 30-jarige CEO en medeoprichter van financiële start-up First Access een app om de taal van haar aangetrouwde Nederlandse familie te leren. Het mag geen wonder heten dat ze het zo snel oppikt: Van der Tuin woonde, werkte en studeerde de afgelopen vijftien jaar op vijf verschillende continenten en spreekt (naast Engels) vloeiend Frans, Mandarijn, Portugees, Spaans en Swahili. ‘Het zal je verbazen dat het niet dat laatste, maar Mandarijn is dat je in New York het snelst verleert’, lacht Van der Tuin.

De ongedwongen houding van Van der Tuin verhult dat zij de wereld op zijn kop zet. Althans, de financiële en de derde wereld. First Access wil het leven van 2,5 miljard mensen in ontwikkelingslanden en opkomende economieën beter maken door lenen eenvoudiger en goedkoper te maken. Het gaat hier om zogeheten microleningen, die de aanvrager gebruikt om bijvoorbeeld te investeren in de eigen onderneming en zo de eigen armoede te ontstijgen. Het probleem is alleen dat de rente op de kleine bedragen torenhoog kan zijn, vertelt Van der Tuin. Soms zelfs 100 procent. Dat maakt 400 euro lenen voor een tweedehands bezorgauto wel opeens erg duur voor een prille onderneming. 

‘Dit komt omdat het aanvraagproces arbeidsintensief is in dit soort landen’, legt Van der Tuin uit. Vaak zijn er geen centrale officiële gegevens die een bank kan raadplegen om achter de kredietwaardigheid van aanvragers te komen. ‘Bankmedewerkers moeten soms uren lopen naar het huis van de aanvrager, brengen er een hele dag door met het observeren van de omgeving – gaat de partner er niet vandoor met de lening? – en vullen tientallen pagina’s aan vragenlijsten in.’ Als er geen straat is, tekenen de bankiers een landkaart op de aanvraag met aanwijzingen om het juiste huis te vinden.

First Access maakt het aanvraagproces simpeler en goedkoper. Want wat hebben de eerste en derde wereld met elkaar gemeen? Iedereen bezit een mobiele telefoon. Hoe mensen omgaan met hun telefoon, zegt volgens Van der Tuin heel veel over hun kredietwaardigheid. Laden ze regelmatig hun beltegoed op? Dat wijst op een inkomen. Bevinden deze mensen zich volgens de GPS overdag vaak op dezelfde plek? Dan is dat een aanwijzing dat ze werk hebben. 

Met deze gegevens kunnen banken in een oogopslag een beslissing nemen over het verstrekken van microkredieten, legt Van der Tuin uit. First Access biedt software aan die alle gegevens eenvoudig vertaalt naar een risicoanalyse. ‘Hiermee kunnen we de leenkosten tot soms wel 85 procent terugbrengen.’ Dat maakt microleningen goedkoper voor de lokale bank, maar ook voor de boer in Tanzania die een nieuwe ploeg moet aanschaffen.

Big data in dienst van de kleintjes

De geboorte van de revolutionaire werkwijze van First Access is terug te voeren naar twee momenten in het leven van Van der Tuin. In 2006 schreef ze een scriptie over een arme ambachtelijke vissersgemeenschap in het Braziliaanse kuststadje Fortelize. ‘Mensen woonden in huisjes op een berg. Als het te hard regende, konden ze weggevoerd worden door modderstromen. Een erg onzeker bestaan.’ Ze zag dat de vissers, die concurreerden met professionele vissersbedrijven, worstelden met financiële onzekerheid en hoe dit de sociale mobiliteit tegenhield. ‘Financiële zekerheid heeft een positieve invloed die verder reikt dan de eigen generatie. Als je toegang krijgt tot kapitaal, gebruik je dat niet alleen om de boodschappen te doen: je stuurt je kinderen naar school of investeert in je eigen bedrijf.’

Kleine leningen maken dus niet alleen het leven van de aanvragers beter, maar ook dat van hun kinderen en kleinkinderen. Van der Tuin: ‘Er is zo veel talent in de wereld, maar de mogelijkheden om daar wat mee te kunnen doen zijn beperkt.’

Haar revolutionaire manier om het mensen makkelijker te maken om geld te lenen, vindt haar wortels in een verschrikkelijke gebeurtenis: de aanslagen in Mumbai in 2008. Een gruwelijk eurekamoment voor een nobel streven. Terroristen gebruikten niet te traceren telefoons om deze aanval te plannen en uit te voeren. De Indiase regering besloot als voorzorgsmaatregel dat bij aankoop van prepaid telefoons of SIM-kaarten identiteitsgegevens geregistreerd moesten worden. Andere landen in de tweede en derde wereld volgden het voorbeeld van India. Dit zorgde ervoor dat veel mensen in bijvoorbeeld Afrika opeens persoonsgebonden data genereerden over hun financiële situatie. Big data die gebruikt kunnen worden door banken – met hulp van de algoritmes van First Access en toegang van de telecomprovider – om hun kredietwaardigheid te bepalen en het leven van hun medewerkers iets makkelijker te maken.

‘Inmiddels zijn we toe aan de vierde generatie van ons product’, vertelt Van der Tuin trots. In 2011, bij de oprichting van First Access, analyseerde het bedrijf voor elke bank de telefoongegevens van klanten in Tanzania. Hands-on. Het grote succes van First Access – inmiddels werkt het samen met meer dan tweehonderd banken in zeven Afrikaanse landen – dwingt het bedrijf nu ook om naast het werk van de banken, dat van zichzelf makkelijker te maken. ‘Ken je Squarespace?’, vraagt Van der Tuin. ‘Die dienst die je makkelijk je eigen website laat bouwen door gewoon met de muis tekstblokken en opmaak te slepen? Dat zijn wij, maar dan voor microleningen.’ Elke bank kan nu zelf de software van First Access gebruiken en aanpassen zoals ze willen. 

Het geeft Van der Tuin meer tijd en ruimte om zich te richten op de toekomst van die 2,5 miljard mensen die baat kunnen hebben bij een microlening. Waar te beginnen? Haar telefoon licht op. Een sms. ‘Aha, volgende week naar Ethiopië.’

Wouter van der Linde (29) werkte als assistent theatermanager in een bioscoop in Den Helder, een baantje dat hem na zijn hbo-studie Trade Management Asia was komen aanwaaien. Voor hij het wist, was hij vijf jaar verder en leek zijn carrière uitgedoofd voor deze goed en wel was begonnen.

Laura Broekstra (29) studeerde archeologie, maar wilde daarin niet verder. Ze deed jarenlang uiteenlopende uitzendbaantjes. In haar laatste baan was ze medewerker van een technische helpdesk. Aardig werk, maar onder haar niveau en met weinig toekomstperspectief. 

Een half jaar geleden gooide zowel Van der Linde als Broekstra het roer om. Allebei zegden ze hun baan op en schreven ze zich in voor Make IT Work, een omscholingscursus voor hoger opgeleiden zonder ICT-achtergrond die aan de slag willen in de ICT. Van der Linde is inmiddels in dienst bij consultancybedrijf Capgemini als junior softwaredeveloper, met uitzicht op een vast contract. Broekstra heeft een jaarcontract bij IT-adviesbureau Amis.

Strenge selectie

Make IT Work is een initiatief van de Hogeschool van Amsterdam (HvA). Het opleidingstraject duurt in totaal elf maanden. Cursisten moeten eerst een strenge selectie- en assessmentprocedure doorlopen. Ook moeten ze een bedrijf bereid vinden dat een deel van de opleidingskosten wil betalen en ze een (tijdelijk) arbeidscontract wil aanbieden. De eerste vijf maanden volgen de deelnemers een intensief lesprogramma. Feitelijk is de vierjarige voltijd hbo-opleiding software engineering teruggebracht tot vijf maanden. Complete vakken worden in een week afgewerkt. In de tweede fase van het traject gaan cursisten aan de slag bij een werkgever en volgen ze nog een dag in de week les aan de HvA. De deelnemers betalen zelf een bijdrage van 1000 euro, de overige kosten worden gedeeld door de werkgever, de HvA en de Amsterdam Economic Board, een samenwerkingsverband tussen gemeente, kennisinstellingen en regionale bedrijven.

De belangstelling voor het omscholingstraject is enorm, vertelt projectleider Ronald Kleijn. Het aantal aanmeldingen overtreft het aantal opleidingsplaatsen verre. Tientallen bedrijven hebben zich al verbonden aan Make IT Work. Nu zijn er in Nederland wel meer om- en herscholingstrajecten voor IT’ers, maar wat het Amsterdamse project uniek maakt, is dat de deelnemers (gemiddelde leeftijd: 31) in de meeste gevallen zijn opgeleid in een totaal ander vak. Archeologen, antropologen, oud-conservatoriumstudenten: Kleijn heeft ze allemaal voorbij zien komen. Eigenlijk maakt de achtergrond niet zo veel uit, denkt hij: ‘Al onze deelnemers zijn enorm gemotiveerd. Het belangrijkste is dat ze snel nieuwe stof tot zich kunnen nemen en dat ze enige affiniteit hebben met ICT.’

Gloeiende plaat

Sinds de start van Make IT Work in september 2015 hebben zo’n honderd kandidaten de opleiding doorlopen. Het merendeel (90 procent) haalde de eindstreep en een bijna even groot percentage bleef werken voor het ‘sponsorbedrijf’. Het programma is zelfs zo succesvol, dat het de komende tijd flink gaat uitbreiden. Op 18 april startte op de Hilversumse Media Campus een opleiding die is gericht op software engineering voor de mediasector. En komende september wordt in Amsterdam, naast de reguliere programma’s, voor het eerst de afstudeerrichting Cyber Security aangeboden.

Er is genoeg ruimte voor groei, want de vraag naar IT-ers is enorm. Volgens de meest recente cijfers waren er alleen al in de regio Amsterdam 8751 ICT-vacatures.‘Wat wij doen is een druppel op de gloeiende plaat’, zegt Kleijn. Hij verwacht het aantal deelnemers aan Make IT Work op korte termijn te verdubbelen. 

Geen spijt

Wouter van der Linde en Laura Broekstra hebben geen spijt van hun carrièreswitch. Van der Linde heeft zelfs de reistijd Den Helder – Amsterdam (twee uur heen, twee uur terug) ervoor over: ‘De bioscoop heb ik nog geen moment gemist.’ En Broekstra wil ‘absoluut’ verder in de IT: ‘Dit is veel uitdagender dan mijn eerdere baan.’ 

Beeld: Maarten Pathuis

‘Mensen denken dat ze nog in een veilig dorpje in Brabant wonen, maar qua internet wonen we eigenlijk in een slechte buurt van New York. Op internet kijken veel mensen mee, maar dat gevoel krijg je niet als je in je eentje achter een beeldscherm zit’, legt sociaal psycholoog Maarten Timmerman het gevoel van de gemiddelde internetgebruiker uit. Timmerman is directeur van Awareways, dat bedrijven voorlicht op het gebied van security awareness.

Dat het publiceren van een foto waar je dronken op staat niet slim is, snapt iedereen wel. Daar zijn mensen ook wel voorzichtig mee, zeker op Facebook, zegt Timmerman. ‘Maar heb je op Facebook ingesteld dat vrienden van vrienden jouw foto’s mogen zien, dan groeit het aantal mensen dat jouw informatie ziet exponentieel snel.’ Als jouw vijfhonderd vrienden ook vijfhonderd vrienden hebben, kunnen 250.000 mensen jouw vakantiefoto’s bekijken. 

Timmerman: ‘Ik denk dat mensen in het algemeen de impact van het online achterlaten onderschatten. We hebben bijvoorbeeld ook de neiging te publiceren wat op dat moment relevant is.’ Bijvoorbeeld als je niet tevreden bent over de levering van een op internet besteld pakket. ‘Op dat moment ben je bezig met dat stuk van je leven en niet met de mogelijkheid dat je ooit nog gaat solliciteren.’ 

Gecombineerde data zijn gevaarlijk

Los kan informatie vaak ook weinig kwaad, maar gecombineerde data kunnen wel gevaarlijk zijn, zegt Timmerman. ‘Ik zag ooit op een LinkedIn-profiel dat iemand ook lid is van de groep van een Citroënclub. Toen ik op Google de website van deze club vond, vond ik daar allerlei informatie over deze persoon.’ En dat is ook wat een recruiter doet op het moment dat hij een kandidaat gaat zoeken. 

Want dat er gezocht wordt naar informatie, dat weten mensen wel. Bijna iedereen heeft weleens naar een ander gegoogeld, zo blijkt uit onderzoek van Mijn Online IDentiteit onder 1.532 Nederlanders. Dus dan maar geen informatie op het internet zetten of alles onder een andere naam publiceren? Buiten dat het bijna niet te doen is, is het ook niet slim, zegt Martijn Barten van Mijn Online IDentiteit. ‘Aanwezig zijn op internet kan ook voordelen opleveren. Bijvoorbeeld als je net van school komt en al kunt laten zien dat je gepubliceerd hebt over thema’s die met je werk te hebben maken.’

Laat je digitale footprint daarom positief uitvallen. Dat je daar zelf een grote rol in kunt spelen, zijn mensen niet mee bezig, zegt reputatiecoach Eduard de Boer. ‘Bijna niemand bekommert zich erom. Toen ik onlangs in een zaal van honderd ondernemers vroeg wie actief recensies verzamelt over zijn bedrijf, stak niemand zijn hand op.’ Barten: ‘Mensen googelen zichzelf wel, maar dat ze grotendeels zelf verantwoordelijk zijn voor die online identiteit, realiseren mensen zich niet.’

Bijsturen

Als er bij het googelen naar jezelf resultaten worden getoond waar je zelf niet blij mee bent, bijvoorbeeld omdat de informatie niet klopt, dan kun je nog wel bijsturen. ‘Beïnvloed Google dan met goede informatie’, zegt Barten. Door te bloggen op een eigen pagina, socialmediakanalen aan te maken en door anderen mensen iets over je te laten vertellen, bijvoorbeeld.

Denk je vervolgens dat je alles geregeld hebt, dan schuilt het gevaar nog in een medemens met dezelfde naam; bij twee derde van de Nederlanders het geval. De Boer kent het probleem. ‘Een dirigent heeft dezelfde naam als ik. Daarom zorg ik dat ik overal dezelfde profielfoto en dezelfde afkortingen van mijn naam gebruik. Zo probeer ik verwisseling tegen te gaan.’

De crisis is voorbij, bedrijven maken weer winst en het werk is niet aan te slepen. Tijd voor werknemers om eindelijk weer eens met de vuist op tafel te slaan en een hoger salarisverhoging te eisen. Maar wanneer doe je dat en wat zijn de beste manieren om zo’n gesprek aan te knopen? De meeste mensen vinden dat toch nog altijd erg spannend. 

Onderhandeling-expert Luc van Esch geeft aan dat het eigenlijk nooit een goed moment is om het gesprek aan te gaan want een bedrijf zit in de regel niet te wachten om meer te gaan betalen. Hij komt echter met een paar handige tips. 

Thijs Roovers (leerkracht Amsterdam) is initiatiefnemer van PO in actie (Primair Onderwijs) om hogere salarissen voor leerkrachten te realiseren. 29.000 leerkrachten gaan staken als het nieuwe kabinet niets doet aan de salarissen van leerkrachten. Hoe heeft Roovers zelf het gesprek gevoerd om een salarisverhoging te krijgen?

Bekijk hier de video!

Wil jij weten of jij wel genoeg verdient? Check dan ons salariskompas. Of nog beter; doe mee met het Nationaal Salaris Onderzoek en maak kans op een extra maandsalaris. 

Video: Makers District

Intermediair Magazine is een uitgave van de Persgroep Online Services in Amsterdam. Op de artikelen en beelden rust auteursrecht. Overname is alleen toegestaan met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

Aan dit nummer werkten mee: Joost Bijlsma, Anton van Elburg, Michael van Dorp, Frank Groeliken, Bas Hakker, Rob Hartgers, Rian van Heur, Jan Meijroos, Peter Olsthoorn, Maarten Pathuis, Hedwig Wiebes. 

Art Direction: rdesign en Esther Velrath

Extra beeld: ANP, Getty Images, Hollandse Hoogte, Shutterstock 

Techniek: Browser Magazine

Redactie: redactie@intermediair.nl

Adverteren in Intermediair Magazine:
020 204 2200
customerservice@persgroep.nl

Vragen en opmerkingen:
020 204 2200
helpdesk@intermediair.nl

Technische gegevens advertenties:
020 204 2727

Wil je Intermediair Magazine elke week ontvangen in je mailbox?